Ֆիզիկա

Ինքնաստուգում

1.Ինչ է ուսումնասիրում դինամիկան:

Դինամիկան ուսումնասիրում է օբյեկտների փոխազդեցությունը: Երբ օբյեկտները փոխազդում են, դրանց շարժման մեջ փոփոխություններ են լինում և դեֆորմացիաներ: Ստատիկ կոչվող հատուկ տարածքը նվիրված է հավասարակշռության մեջ գտնվող այն համակարգերին, նրանց, որոնք գտնվում են հանգստի վիճակում կամ ունեն ուղղանկյուն ուղղահայաց շարժում:

2.Ինչ է նշանակում դինամիկա բառը:

Դինամիկան Հունարենից թարգմանված նախանակում ուժ։

3. Նկարեք թելից կախված գնդիկ և պատկերեք գնդիկի վրա ազդող ուժերը: 

Ինչպիսին է այդ ուժերի հարաբերակցությունը, եթե գնդիկը դադարի վիճակում է:

Ուժերը իրար համակռում են։

4.Երբ է շարժվող մարմինը փոխում իր արագությունը:

Մարմինը փոխում է իր արագությունը երբ երբ մարմնի ազդող ուժերե իրար չեն համակշրու։

5. Նյուտոնի առաջին օրենքը:

Մարմինը պահպանում են ուղաձիք վիժակը երբ իրա վրա որչմիբան չի ազդում։

6. Մարմնի վրա ազդող ուժերի համազորը զրո է: Շարժվում է արդյոք մարմինը, թե դադարի վիճակում է:

Ոչ

7.Ինչն է մարմնի արագության փոփոխության պատճառը:

Երբ մարմնի վրա ազդող ուժերը չեն համակշռում, ապա մարմնի արագությունը փոփոխվում է։

8.Նյուտոնի երկրորդ օրենքը և բանաձևը:

9. Ուժի չափման միավորը ՄՀ-ում:

Նյուտոն

10.Նյուտոնի երրորդ օրենքը և բանաձևը:

Երկու մարմիններ միմյանց հետ փոխազդում են մոդուլով հավասար և հակառակ ուղղված ուժերին։

F1→=—F2→

11.Որ մեծությունն է կոչվում մարմնի իմպուլս:

12.Գրել իմպուլսի բանաձևը:

13. Իմպուլսի պահպանման օրենքը:

P→=mv→

14.Որ շարժումն է կոչվում ռեակտիվ շարժում:

Ռեակտիվ շարժումը են անվանում այն շարժումը, երբ մարմնից պոկվում է նրա մի մասը որոշակի արագությանբ,և դրա հետևանքով մնացած մասը ձեռք է բերում հակառակ ուղղված արագություն։

15. Կարող է արդյոք ռեակտիվ ինքնաթիռը շարժվել անօդ տարածությունում:

Այո

16.Ինչ մեծություններից է կախված հրթիռի արագությունը:

Լուծել խդիրները՝

ա) Որոշել ավտոբուսի զանգվածը, եթե արգելակելիս 6կՆ շփման ուժի ազդեցությամբ այն շարժվում է 2մ/վ ^2 արագացմամբ:

բ) Ինչ ուժով է մարդը գնդակը սեղմում ուղղահայաց պատին, եթե պատի հակազդեցության 

ուժը 5Ն է:

գ) 0,1 կգ և 0,2 կգ զանգվածներով 2 պլաստիլինե գնդեր շարժվում են իրար ընդառաջ՝ համապատասխանաբար 4 մ/վ և 3 մ/վ արագություններով: Որքան է նրանց համատեղ շարժման արագությունը բախումից հետո:

Հայոց լեզու

05.10.2022

Դասարանական աշխատանք

1. Տրված բառերը բաժանի՛ր ըստ խոսքի մասի պատկանելության գոյական, ածական, թվական, դերանուն, բայ, մակբայ, կապ, շաղկապ, ձայնարկություն, վերաբերական բառեր (յուրաքանչյուրից երեք բառ):
Գոյական֊կացին, թութակ, հովիվ
Թվական֊հարյուր իննսուներեք երրորդ հինգական
Բայ֊ մտերմանալ, ընկերանալ
Մակբայ֊ կամսց֊կամաց,
Ձայնարկություն֊վայ  ախ է
Ածական֊դեղի
Դերանուն֊
Շաղկապ֊

Հարյուր իննսուներեք, թե, դու, անշուշտ, դանդաղ, վրա, թութակ, բոլորը, վա՜յ, մասին, կամաց-կամաց, հավանաբար, մտերմանալ, հովիվ, որպեսզի, արագ, երրորդ, կացին, ա՜խ, դեղին, ընկերանալ, երկար, կարծես, կրկնել, է՜, բացի, որովհետև, հինգական:

2. Կետերը փոխարինի՛ր փակագծում տրված բաղադրիչներից կազմված համապատասխան բաղադրյալ բառերով:

Մեր .հանրապետությունը.. (հանուր, պետ, ություն) … (թռչուն, աշխարհ) … (տար, տեսակ, ություն) պայմանավորված է նրանով, որ այստեղ գալիս են … (Իրան, ական),.միջերկրական.. (մեջ, երկիր, ական) ծովի և .կովկասյան.. (կովկաս, յան) թռչուններ: Դրանցից ..համըդհանուր. (համ, ընդ, հանուր)… (ճանաչ, ում) ունեն մարդու… (հարևան, ություն) ապրողները և նրանք, որոնց .կենսակերպ.. (կենս, կերպ) առնչվում է մարդու (տուն, տես, ական) գործունեության հետ:

3. Բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր բարդ բառերով:

Երկինքը քերելու չափ բարձր, բարի մտքով, վատ համբավ ունեցող, հեշտությամբ թեքվող, խաժ աչքեր ունեցող, կյանքը սիրող, հանրության կողմից ճանաչված, կյանքով ուրախացող:

4. Ընղգծված բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր մեկական բառերով:

Մեր ժամանակի ամենից կարևոր  խնդիրներից մեկն այն  է, որ երկրի գնդի վրա զգալի ձևով պակասել է  մաքուր ջրի քանակը` նրա պաշարների ոչ խնայողաբար  օգտագործման և ջրի ամբարների ու գետնի տակի ջրերի առանց ընդհատվելու աղտով լցվելու հետևանքով:
Միևնույն ժամանակ ջրի ոչ լուծելի խնդիր է առաջ գալիս այն պատճառով, որ փոխվում Է ջրի մեջ հանքային աղերի և մանրագույն (միկրո) տարրերի պարունակությունը: Սրտի և անոթների համակարգը հիվանդ է դաոնում առանց ջրում լուծված անհրաժեշտ աղերի: Ջրի փոփոխությունը բացասաբար է անդրադառնում նաև երկրի բույսերի աշխարհի ու կենդանիների վրա:

հայոց լեզու

տնային աշխատանք

1. Բաց թողնված տառերը լրացրու՛:

Մարդուն իր ամբողջ կյանքում ուղեկցում է ձայնը: Մարդը բացարձակ լռության    պայմաններում վատ է զգում. նրան պատում է  երկյուղի ու անհարմարության զգացում: Բացարձակ լռությունը խանգարում է մարդու նյարդային համակարգն այնպես, ինչպես և անվերջ աղմուկը: Որոտը, հրաբուխների ձայնը, ծովային մրրիկները և այլ աղմուկներ անհանգստացնում են մարդուն: Կան բնական աղմուկներ էլ, ինչպես թռչունների դայլայլը, աղբյուրների կարկաչյունը, ծովի ալիքների համընթաց ճողփյունը, հաճելի են մարդկանց համար, բարերար են ներգործում նրանց նյարդային համակարգի վրա: Տհաճ աղմուկը քայքայում է մարդու առողջությունը: Աղմուկի հետ են կապվում լսողության կորուստը, նյարդահոգեկան հիվանդությունների աճը, ֆիզիկական և մտավոր ընդունակությունոների նվազումը:

2. Գրի՛ր տրված հոմանիշներից մեկը:

 1901 թվականից պարգևում(տրվում, շնորհվում, բաշխվում, պարգևվում) են Նոբելյան ամենամյա մրցանակները` ըստ շվեդացի ինժեներ,մեծատուն (հարուստ, մեծահարուստ, մեծատուն) գործարանատեր Ալֆրեդ Նոբելի կտակի: Նա մոտ յոթանասուն միլիոն շվեդական կրոն էր կտակել (թողել, կտակել), որի տոկոսներն ամեն տարի տրվում (բաժանվում, բաշխվում, տրվում) են ֆիզիկայի, քիմիայի, բժշկության կամ ֆիզիոլոգիայի բնագավառներում (բնագավառներում, ասպարեզներում, ճյուղերում, ոլորտներում) խոշոր հայտնագործություններ (հայտնագործություններ, գյուտեր) անող (անող, կատարող) գիտնականներին ամենախոշոր (ամենախոշոր, ամենակարևոր, ակնառու) գրական ստեղծագործության հեղինակին և նրան, ով տարվա ընթացքում (մեջ, ընթացքում) ամենաշատ ներդրումն է ունեցել ազգերի համախմբան (միասնության, համախմբման), ստրկության վերացման (վերացման, ոչնչացման) կամ եղած բանակների կրճատման (պակասեցման, կրճատման) ու խաղաղությունը պահպանելու (պահպանելու, պաշտպանելու) գործում:

3. Տրված բառերով ու արտահայտություններով. փոխարինի՛ր տեքստի համապատասխան հոմանիշները: Ստացված և տրված տեքստերը համեմատի՛ր. ո՞րն է`

ա)ավելի խոսակցական,

բ)ավելի վերամբարձ:

Թագավորների, քարաբեկորով, ստվերագծերով, ավազների մեջ, մտածել, ճզմում են, ելնում են, ձգվում են, ահռելի, մեծասքանչ, ասես թե, անսովոր, ներքև, ձեռակերտ, մեր օրերում, այն ժամանակ:

Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազուտներում, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են երևում: Բուրգերն են` եգիպտական փարավոնների դամբարանները: Վիթխարի ու վեհասքանչ այդ բուրգերը կարծես անապատի ավազներից են հառնում ու ճնշում մարդուն իրենց արտասովոր չափերով ու խիստ ուրվագծերով: Բուրգի ստորոտում կանգնած դժվար է պատկերացնել, որ այդ հսկայական քարե սարերը մարդու ձեռքով են կերտված: Ժամանակին դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: ժամանակակից երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:

Հայոց լեզու

19.09.2022

1. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Ամերիկյան մի ակումբում, որտեղ երաժշտությունն անդադար որոտում է, կարելի   է անդորր գտնել: Ավտոմատի մեջ տասը ցենտ են գցում, և այն երեք րոպեով անջատվում է: Տասը ցենտը քիչ չէ, բայց ինչքա՜ն հաճելի է. թվում այն անդորրը, որի համար անձամբ կանխիկ վճարել ես: Հազար ինը հարյուր հիսունինը թվին ամերիկյան ռադիոն մի անսովոր հաղորդում տվեց: Ունկնդիրների ուշադրությանը ներկայացրին մի լուր` աղմուկի դեմ պայքարող կազմակերպություն ստեղծելու մասին, ու ընդհուպ մինչև տասնհինգ րոպեանոց հաղորդման վերջը տվող լռություն:

2. Տրված բառերը գրի՛ր տեքստում հանդիպող հոմանիշների փոխարեն: Տրված և ստացված տեքստերը համեմատի՛ր:

 Ստորերկրյա, հասունանալ, արժենալ, գործածել, նշել, հարկ, միայն, նաև, վայր, ջերմուկներ, գրեթե, հասցնել, ողջ, տեսանկյուն, գործել, քարածուխ, լավագույն, բարձրադիր, ջեռուցել:

Պետք Է ասել, որ գետնի տակի(ստորերկրյա) տաք ջրերի օգտագործման տեսակետից ամբողջ(ողջ) աշխարհին օրինակ Է տալիս փոքրիկ Իսլանդիան: Նրա մայրաքաղաքում ածուխ(քարածուխ) ու նավթ համարյա(գրեթե) չեն օգտագործում: Նրանց ջերմոցներում մենակ(միայն) մրգեր ու բանջարեղեններ չեն հասնում, այլ մանդարին ու կիտրոն էլ կա: Հանքային ամենալավ(լավագույն) աղբյուրներից մեկը մեր Ջերմուկն է: Այդ բարձր տեղը (բարձրադիր վայր) վառելիք բերելը շատ թանկ Է նստում: Եթե ձմռանը Ջերմուկն էլ տաքացնեն(ջեռուցեն) հանքային ջրով(ջերմուկներով), առողջարանները կաշխատեն տարվա բոլոր եղանակներին:

3. Կետերի փոխարեն գրի՛ր փակագծում տրված, տեքստի ոճին համապատասխանող հոմանիշներից մեկը:

Ներկա ժամանակներում մարդկանց առողջության համար առանձնահատուկ վտանգ է ներկայացնում (հարուցում, ներկայացնում) մթնոլորտային օդի աղտոտումը (կեղտոտումը, աղտոտումը), որովհետև (քանզի, որովհնտև) դա այն միջավայրն է, որի հետ մարդն իր կյանքի յուրաքանչյուր (ամեն մի, յուրաքանչյուր) ակնթարթում շփվում է: Բազմաթիվ են մթնոլորտային օդն ադտոտող միացությունները: Մեզ հայտնի մեծ (մեծ, ընդարձակ) ցուցակից կարելի է. առանձնացնել (ջոկել, անջատել, առանձնացնել) մի խումբ նյութեր, որոնք գրեթե միշտ առկա են արդյունաբերական խոշոր (մեծ, խոշոր, կարևոր) քաղաքների մթնոլորտում:

Հայոց լեզու

Դասարանական աշխատանք

1. Բաց թողնված տառերը լրացրու՛:

Մարդուն իր ամբողջ կյանքում ուղեկցում է ձայնը: Մարդը բացարձակ լռության    պայմաններում վատ է զգում. նրան պատում է  երկյուղի ու անհարմարության զգացում: Բացարձակ լռությունը խանգարում է մարդու նյարդային համակարգն այնպես, ինչպես և անվերջ աղմուկը: Որոտը, հրաբուխների ձայնը, ծովային մասնիկները և այլ աղմուկներ անհանգստացնում են մարդուն: Կան բնական աղմուկներ էլ, ինչպես թռչունների դայլայլը, աղբյուրների կարկաչյունը, ծովի ալիքների համընթաց ճողփյունը, հաճելի են մարդկանց համար, բարերար են ներգործում նրանց նյարդային համակարգի վրա: Տհաճ աղմուկը քայքայում է մարդու առողջությունը: Աղմուկի հետ են կապվում լսողության կորուստը, նյարդահոգեկան հիվանդությունների աճը, ֆիզիկական և մտավոր ընդունակությունների նվազումը:

2.  Կետերի փոխարեն հերթով գրի՛ր տրված հոմանիշները: Ստացված նախադասություններն ինչո՞վ են տարբերվում:

Տղան լուռ…անձայն (լուռ, անձայն, անլսելի) մոտեցավ մորը:

Նա դեռ նստած..ուտում . (ուտում, խժռում, լափում) էր:

Մտնողը (դուրեկան, հմայիչ) .հմաիչ..մի աղջիկ էր:

3. .Տրված առածները լրացրո՛ւ ընդգծված բառերի հականիշների օգնությամբ:

Լավ ձին կերը կավելացնի,…………   :
Խելոքին մեկ ասա,……………..           :
Արդար մազը չի կտրվի,………….       :
Բոյը երկար,………………………. :

Հայոց լեզու

Տնային աշխատանք

1. Տրված բարդ բառերի առաջին բաղադրիչները փոխելով` ստացի՛ր նոր բաղադրյալ բառեր:

Ագեվազ (կենգուրու), կակղամորթ, մարտունակ, արճճապատ, մեծասքանչ, հողածին, փառամոլ, ատոմակայան:

2. Տրված բարդ բառերի վերջին արմատները փոխելով` ստացի՛ր նոր բարդ բառեր:

Հեռախոս, հանրածանոթ, ձյունածածկ, երկրագունդ, կենսակերպ, հնավանդ, մտահոգ, բարենպաստ, ակնթարթ, լուսանցք:

. Փորձի՛ր այս բառերի կազմությունն ու նշանակությունը բացատրել:

ա) Այգ-ե-բաց, այգ- ա -բաց: արևածագ
բ) Հայելի, հայացք, ծովահայաց: (գրաբ. հայել – նայել) հայ+ելի, հայ+ացք, ծով+ա+հայ+աց
գ) Ակնթարթ, ակնդետ, ակնոց: ակն+թարթ, ակն+դետ, ակն+ոց
դ) Քինախնդիր, վրեժխնդիր, մանրախնդիր (գրաբ. խնդրել – փնտրել): քեն+ա+խնդիր, վրեժ+խնդիր, մանր+ա+խնդիր , խնդիր արմատ բոլորում

փնտրել):

4. Տրված բառերն արմատների միջոցով բացատրի՛ր:

ա) Սրահար – սրով խոցված, կայծակնահար – կայծակով հարված, սիրահարվել – սիրով տարված, խոտհարք – խոտ կտրել (գրաբար հարկանել նշանակում է 1. խփել, 2. ծեծել, 3. կտրել, կոտրել):

բ) Կենսասեր – կյանք սիրող, կենսախինդ – կյանքով լեցուն, կենսաբան – մասնագետ, կենսագրություն – ինքնության տեղեկություն, կենսաաձև – ապրելու ձև, կենսատու – կյանք տվող, կենսահորդ – կյանքով լի (կյանք բառի գրաբ. ձևերից մեկն է կեանք – կեանս – կենս): 

Հայոց լեզու

28.09.2022

դասարանական աշխատանք

1. Տրված բառերը բաժանի՛ր բառակազմական բաղադրիչների (արմատների և ածանցների): Ինչպիսի՞ բառեր են հավաքված բառաշարքերից  յուրաքանչյուրում:

Ա. Թվական – թիվ + ական, պատմություն – պատում+ություն, աղյուսակ – աղյուս +, ակ, գրիչ – գիր+իչ, ազդեցություն – ազդել + ություն, խորություն – խոր + ություն:

ածանցավոր

Բ. Արևելք – արև +ելք, արևմուտք – արև + մուտք, կենսագիր – կենս + ա+ գիր, օտարամուտ – օտար + ա+ +մուտք, ծովագնաց – ծով + ա + գնաց, ինքնատիպ – ինքն + ա+տիպ:

բարդ

Գ. Արևելյան – արև + ելք +յան, կենսագրություն – կենս + ա+ գիր + ություն, արևադարձային – արև + ա+ դարձ+ային, անուշահոտություն անուշ+ա+հոտ+ություն, բազմատեսակություն – բազում+ա+տեսակ+ություն:

Բարդ ածանցավոր

2. Նախադասությունները լրացրո՛ւ:

Միայն մեկ արմատով կազմված բառերը կոչվում են … բառեր.
 Օրինակ` կրակ, հոդ, ջուր, օդ,….:
Մեկ արմատով և ածանցով կամ ածանցներով կազմված բառերը կոչվում են … բառեր. օրինակ` կրակոտություն, հողեղեն,….:
Մեկից ավելի արմատներով կազմված բառերը կոչվում են … բառեր, օրինակ` ջրհոր, օդանցք,….:
Մեկից ավելի արմատներով և ածանցով կամ ածանցներով կազմված բառերը կոչվում են …. բառեր, օրինակ` կրակմարիչ, անջրանցիկ,….:

3. Տրված բառերից առանձնացրու այն արմատները, որոնք

 ա) հնչյունափոխված են.
բ) միայնակ, որպես բառ չեն գործածվում (չես հանդիպել):
Օրինակ`
ա) բնութագրել — բնութ (բնույթ) – ույ-ը դարձել է  ու.
բ) խորազնին – զնին արմատը միայնակ, որպես բառ  չի գործածվում,

ա)Լուսավոր, ջրամբար, գնել, չվերթ, շինության, լճափ, հանգստություն:
բ) Խորաքնին, հետախույզ, մեծասքանչ, զորասյուն, զբոսանավ, կենտրոնախույս, ճյուղակոտոր, փառամոլ:

Լուսաոր֊

Ջրամբար֊ու֊ը

գնել֊ի֊ը

չվերթ֊ու֊ը

շինություն֊շինել֊ե֊ի

լճափ֊

հանգըստությու֊ի֊ը

խորաքնին֊

Գրականություն

22.09.2022

Դասարանական աշխատանք

Կարդա՛ Վ․ Բորխերտի ,,Խոհանոցի ժամացույցը,, ստեղծագործությունը։ 

Առաջադրանքներ

Ա) Դո՛ւրս գրեք այն արտահայտություններն ու նախադասությունները, որոնք նկարագրում են գլխավոր հերոսի հոգեվիճակը: Հիմնավորե՛ք Ձեր ընտրությունը:

Բ) Բացատրե՛ք հետևյալ հատվածը՝ ուշադրություն դարձնելով ընդգծված նախադասության վրա։

-Իսկ  հիմա՞:

Երիտասարդը  իր  ոչինչ  չասող  հայացքը  հառեց  մյուսներին,  ապա  կամացուկ  շշնջաց՝  դեմքը  խոնարհելով  դեպի  ժամացույցի  սպիտակակապտավուն  շրջանակը.

-Հիմա՞,  հիմա  ես  գիտեմ,  որ  դա  դրախտն  էր:

Տնային աշխատանք

Կարդա՛ Մարկեսի ,,Ինչ-որ կարևոր բան տեղի կունենա այս գյուղում,, պատմվածքը և գրավոր պատասխանիր հարցերին։ 

Առաջադրանքներ 

1. Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը և բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։ 

2. Պատմվածքի վերաբերյալ գրի՛ր քո հիմնավորված կարծիքը։ 

Ինձ բավականին դուր եկավ այս պատմվածքը քանի, որ հեղինակե շատ լավ որինակ բերեց, թե ինչպես է աշխատում վախը, և մարդկանց ներխուժող մթքերը։ Նա շատ լավ հասկացնում է, որ պետք չի միանքամից որոշել ինչ, որ բան և մտածել նույնիսկ եթե վախենում ես։

3. Քո կարծիքով ո՞րն է ստեղծագործության ասելիքը կամ գաղափարը։ 

Կարող է, որ իմ ասելիքը կլինի բավականին կոպիտ, բայց ինձ թվում է, որ հեղինակը ուզում եր ընդգծեր, որ մարդիկ իսկապես շատ վաղկոտեն։